Προλεγόμενα στους αρχαίους Έλληνες συγγραφείς

Ο «Σωκράτης των νέων Ελλήνων» Κοραής αποχαιρετά πολύ νωρίς τη σωματική επιστήμη των Ασκληπιαδών και επιδίδεται με ζήλο στη σωτηρία της ψυχής. Αναδέχεται τη φιλολογία και τα ηθικά παραγγέλματά της, τα οποία χρησιμοποιεί για την ηθική και πολιτική ανάρρωση του γένους των Ελλήνων. Διδάσκει σωκρατικώς την Ελλάδα και την οδηγεί στο δρόμο της ευδαιμονίας με τα σοφά του συγγράμματα. Διακηρύσσει σ' αυτά την καθαρότητα της γλώσσας και διεγείρει τους νέους με τα Προλεγόμενά του, τα μεστά από το πυρ της ευγλωττίας και της προγονικής παιδείας. Ο τόμος αυτός αποτελείται από τις ανεξάρτητες συγγραφές και μεταφράσεις του Κοραή, που εκδόθηκαν μεταξύ 1820 και 1832, καθώς και από τα δύο κείμενα στη γαλλική γλώσσα: τους Χαρακτήρες του Θεοφράστου (1799) και το Περί αέρων, υδάτων, τόπων του Ιπποκράτη (1800). Δέκα χρόνια αργότερα (1810), η έκδοση του Ιπποκράτη κρίθηκε έργο άξιο να βραβευτεί από το «ενόμωτον κριτήριον», που είχε συγκροτηθεί από καθηγητές του Πανεπιστημίου, κατά διαταγήν του αυτοκράτορα Ναπολέοντα Α΄. Τα τέσσερα από αυτά τα κείμενα προέρχονται από τα Άτακτα, ενώ ο πέμπτος τόμος, ως γνωστόν, εκδόθηκε από τον Φ. Φουρναράκη μετά το θάνατο του Κοραή (1835).