Η κληρονομιά του θάρρους

Οι ιστορίες επιβίωσης των Εβραίων κατά το Ολοκαύτωμα συνήθως σχετίζονται με τα φρικιαστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης. Η δικη μας ιστορία, όμως, είναι πολύ διαφορετική. Όταν η Κατοχή μας βρήκε στη Θεσσαλονίκη, αντιληφθήκαμε ότι ο καλύτερος δρόμος για την επιβίωση ήταν η περιφρόνηση στις γερμανικές ντιρεκτίβες και η συμμετοχή όλης της οικογένειας στην Αντίσταση. Η μαχητικότητα της οικογένειάς μου, που αποτελούνταν απ' τους γονείς μου και τα τέσσερα παιδιά, δεν υποβαθμίστηκε απ' το γεγονός ότι μέχρι τότε απολαμβάναμε μια άνετη ζωή. Τουναντίνον, καταλάβαμε ότι είχαμε μοναδικά όπλα για να ξεγελάσουμε τον εχθρό και να του προξενήσουμε ζημιά. Για εμένα η μεγαλύτερη ηρωίδα σ' αυτή την ιστορία ήταν η μητέρα μου. Η ασφυκτική πίεση των κατακτητών και η απώλεια του αγωνιστή συζύγου της στα 41 της χρόνια δεν την εμπόδισαν να προσαρμοστεί στις νέες συνθήκες και να πάρει τα ηνία της οικογένειας αρνούμενη να καταρρεύσει. Τα τέσσερα παιδιά, το καθένα με τον τρόπο του, συνέβαλαν στην επιβίωση της οικογένειας και στον αγώνα κατά των Γερμανών. Όπως συνέβη και με τα αδέρφια μου, είδα τον εαυτό μου ν' αφήνει πίσω την αθωώτητα εκείνης της τρυφερής ηλικίας και να γίνεται κλέφτης, σαμποτέρ, μαυραγορίτης και πολεμιστής. Παρά την απώλεια της περιουσίας μας, τον χαμό πολλών αγαπημένων προσώπων, το ασταμάτητο κυνηγητό απ' τους Γερμανούς και τα μεγάλα αναπάντητα ερωτηματικά που είχαμε μέσα μας, όπως συνέβη και με πολλούς άλλους που αγωνίστηκαν εκείνα τα συγκλονιστικά χρόνια, δεν κάναμε πίσω. Πιστεύω ότι ο άνθρωπος κρύβει πολλές δυνάμεις μέσα του. Οι στερήσεις και η αγωνία της μάχης δεν έσβησαν τη φλόγα του θάρρους και την αγάπη για ζωή. Αυτό κληρονομήσαμε από τους γονείς μας και αυτό κληροδοτούμε στα παιδιά μας.