Ένα μακρόσυρτο παιχνίδι σκακιού

Η παρούσα μονογραφία, με τον δηλωτικό τίτλο «Ένα μακρόσυρτο παιχνίδι σκακιού» (χαρακτηρισμό που έδωσε στις διαπραγματεύσεις για τις Βάσεις ο τελευταίος κυβερνήτης της Αποικίας της Κύπρου, Sir Hugh Foot), παρότι περιγράφει ένα «μακρόσυρτο παιχνίδι», εντούτοις αποτελεί μια ρέουσα διήγηση των συμβάντων στο «παιγνίδι». Κι αυτό, όχι μόνο γιατί το θέμα είναι πολύ ενδιαφέρον, μα και γιατί πρόκειται για μια καλογραμμένη, σύντομη σε έκταση, περιεκτική παρουσίαση και ανάλυση των διαπραγματεύσεων και των άμεσα σχετιζομένων με αυτές γεγονότων που επισυνέβησαν ανάμεσα στη ρηθείσα Διάσκεψη του Λονδίνου για την Κύπρο του 1959, και στην ολοκλήρωση της διαδικασίας, με την οριστικοποίηση των νομικών κειμένων που ήταν αναγκαία για τη μετάβαση του καθεστώτος της Κύπρου, από εκείνο της αποικίας, στο ανεξάρτητο κράτος της Κυπριακής Δημοκρατίας· με ακρωτηριασμένη, φευ, την κυριαρχία της και με διαμελισμένο το έδαφός της. Ως διπλωμάτης για μερικές δεκαετίες με εμπλοκή σε πολλές διαπραγματεύσεις, περιλαμβανομένων και διαπραγματεύσεων που αφορούσαν τις Βάσεις, βρήκα κρυμμένο στην αφήγηση έναν οδηγό επιτυχούς διπλωματικής διαπραγμάτευσης. Αναφέρομαι στο σύνολο της διαπραγματευτικής διαδικασίας για το θέμα των Βρετανικών Βάσεων την οποία μας παρουσιάζει ο συγγραφέας, εντός και εκτός της Μικτής Επιτροπής Λονδίνου, δηλαδή και εκείνες που διεξήγαγε ο ίδιος ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος. Ο Κύπριος ηγέτης υιοθέτησε σε όλη τη διαπραγμάτευση, είτε ως διαπραγματευτής ο ίδιος, είτε δίνοντας οδηγίες στον Ζήνωνα Ρωσσίδη, μια σκληρή διαπραγματευτική τακτική, συχνά κρημνοβατώντας· και θριάμβευσε, όπως θα δείτε στην ανά χείρας έκδοση, σε αμφότερα τα ακανθώδη ζητήματα της διαπραγμάτευσης, δηλαδή της εδαφικής έκτασης των βρετανικών βάσεων και του μελλοντικού τους καθεστώτος.