|
Γιατί ηττήθηκε η Παρισινή Κομμούνα; Ίσως ο Μπρεχτ δεν δίνει την απάντηση. Δίνει όμως την πολυφωνία της επανάστασης. Φταίει η αναποφασιστικότητα για επίθεση; Υποστήριξε την τακτική υποχωρήσεων, στη μπουρζουαζία. Γιατί δεν εφαρμόστηκε η τακτική: τρομοκρατία στην τρομοκρατία; Γιατί επεκράτησε η «γενναιοφροσύνη»; Πώς γράφεται η ελευθερία; Με αίμα ή με μελάνι; Ποιος φοβόταν τον εμφύλιο, η ηγεσία ή οι μάζες; Αντεκδίκηση ή συγνώμη; Υπάρχει κι άλλη ελευθερία από την ελευθερία να πολεμάς όσους σε καταπιέζουν; Μήπως ένας επαναστατικός μηχανισμός που καταπιέζει τους άλλους, θα καταπιέσει κάποια μέρα και τους δικούς του; Μήπως το γέρας της Κομμούνας θα είναι: «Να πουν κάποτε για την Κομμούνα: αυτή έκαψε τη γκιλοτίνα»; Μήπως στη γραμμή της Κομμούνας μπήκαν τυχοδιώκτες; Μπορεί να κόψουμε μια μηλιά για να φτιάσουμε οδόφραγμα; Τι θα κάνει η Κομμούνα μ' αυτούς που στρατολόγησε βίαια ο Θιέρσος; Μήπως καθυστέρησε η επίθεση στις 18 Μαρτίου; Μ' αυτήν την πολυφωνία ο Μπρεχτ κάνει ένα επικό λαϊκό έργο, ένα θεατρικό δοκίμιο προλεταριακής επανάστασης...
